ریپل چیست؟
رزا آذروند
0
مدت زمان : 21
ریپل (Ripple) چیست؟ صفر تا صد ارز دیجیتال ریپل
اولین چیزی که در مورد ریپل باید بدانید، اینست که ریپل هم یک پلتفرم است و هم یک ارز. پلتفرم ریپل یک پروتوکل متن باز است که به منظور انجام سریع تراکنشها و با هزینه کم، طراحی شده است. ریپل، که در حال حاضر یکی از ۵ ارز برتر دیجیتال از لحاظ ارزش و سرمایه بازار می‌باشد، بحث و‌جنجال‌های خود را در گذشته داشته است.
از یک سو، حامیان آن می‌گویند هدف شرکت که بهبود انتقالات برون مرزی از طریق تکنولوژی دفتر کل توزیع شده یا distributed ledger می‌باشد، تاثیر قابل توجهی بر تجارت و مسائل مالی، و در نتیجه اقتصاد جهانی خواهد گذاشت.
از سوی دیگر، مخالفان ادعا می‌کنند که پیشنهاد محصول این شرکت پیچیده بوده و توکن آن غیرضروری است، و مفهوم آن با تمرکززدایی بسیار فاصله دارد.
در این مطلب هر بحث را باز کرده و بررسی می‌کنیم که بخشهای مختلف، چگونه می‌توانند به منظور دستیابی به هدف ریپل، با یکدیگر کار کنند.
بهبود انتقالات برون مرزی ریپل
بحث تعدادی از موافقان این است که سیستم کنونی انتقال پول بصورت میان‌مرزی و بین ارزهای مختلف، ناکارآمد و بی‌فایده است. به منظور انجام پرداخت‌های میان‌مرزی از طرف مشتریان، بانک های تجاری باید در کشور مقصد نیز حساب بانکی داشته باشند. این بانک ها معمولا تراز ارزهای کشور مقصد را در این حساب ها نگهداری می‌کنند. غالبا از این ترازها تا ایجاد یک دستورالعمل پرداخت، استفاده‌ای نمی‌شود.
این شرکت باوردارد که با استفاده از تکنولوژی اختصاصی‌اش، پول لازم برای انجام پرداخت‌ها را میتوان بصورت کارآمدتر، به ارزهای دیگر منتقل کرد.
محصول پیچیده
تکنولوژی ریپل به چندین بخش تقسیم می‌شود:
اکس‌کورِنت (xCurrent)، اکس‌ویا (xVia)، اکس‌رَپید (xRapid) و ارز رمزنگاری شده اکس‌آر‌پی (XRP).
اکس‌کورِنت (xCurrent) :
اکس‌کورِنت پلتفرمی است که توسط بانک ها و دیگر موسسات مالی به منظور انجام پرداخت های برون‌مرزی استفاده می‌شود. این پلتفرم از پروتکل پیام‌رسانی‌ای استفاده می کند که اطلاعات لازم برای ترتیب دادن پرداخت را استخراج میکند که سپس به بانک های دخیل (معمولا به بانک درخواست دهنده، بانک نماینده در کشور ذینفع و بانک ذینفع) مخابره می‌شوند. به محض تکمیل اعتبار‌سنجی پیش از تراکنش حساب و ترازها، وجوه توسط همه طرفهای دخیل قفل می‌شود.
در این حال، امضاهای رمزنگاری شده ایجاد می‌شوند که موجود بودن وجه و آمادگی طرفین برای انجام تراکنش را تایید می‌کنند. سپس وجوه بصورت همزمان بین همه شرکت‌کنندگان در تراکنش منتشر می‌شود.
اکس‌کورِنت از دفتر کل توزیع شده‌ای به نام اینترلجر (Interledger) استفاده میکند که توسط ریپل توسعه داده شده ولی در حال حاضر توسط کنسرسیوم شبکه بزرگ جهانی مدیریت می‌شود. این کنسرسیوم، گروهی غیرانتفاعی می‌باشد که وظیفه حفظ استانداردهای بین المللی برای شبکه بزرگ جهانی را به عهده دارد.
این پلتفرم، با بیش از 100 موسسه مالیِ ثبت شده، در حال حاضر بیشترین استفاده را در میان پلتفرم های ریپل دارد. بسیاری از موسسات حتی از فاز آزمایشی نیز فراتر رفته و از اکس‌کورِنت به منظور انجام تراکنش های زنده استفاده میکند.
با این حال، این پلتفرم تنها در صورتی در پرداخت های میان‌مرزی درست کار میکند که هر دو ارز درگیر، نقد باشند (برای مثال انتقال پول از یورو به دلار یا بالعکس).
اکس‌رَپید (xRapid) :
پرداخت‌هایی که دارای ارزهای غیرنقد هستند، بیشتر از اکس‌رَپید استفاده می‌کنند که خود وابسته به توکن ریپل، اکس‌آر‌پی (XRP)، برای تسهیل نقدینگی می باشد. این پلتفرم با تبدیل ارز مبدا به اکس‌آر‌پی، و سپس تبدیل آن به ارز مقصد این کار را انجام می‌دهد. این، باعث می‌شود که بانک مبدا دیگر نیازی به در اختیار داشتن وجه در حسابی در بانک مقصد و در کشور ذینفع نداشته و یا وابسته به موسسه‌ای دیگر (یا فراهم کننده نقدینگی) که مبلغ درست را به ارز محلی برای بانک ذینفع فراهم میکند، نباشد.
برای مثال اگر شرکت الف در تایلند، مواد اولیه خام از شرکت ب در نیجریه خریداری کند، تراکنش به شکل زیر انجام خواهد شد:
اکس‌رَپید از ارز باهت شرکت الف برای خرید اکس‌آر‌پی استفاده کرده و سپس آن را به نایرا تبدیل میکند که به بانک ذینفع انتقال می‌یابد. الگوریتم پرداخت، بصورت خودکار، بهترین بازار و قیمت را برای تبدیل باهت به اکس‌آر‌پی و اکس‌آر‌پی به نایرا انتخاب میکند. بدین شکل بانک شرکت الف در تایلند، نیازی به داشتن نایرا در بانک مقصد در نیجریه نخواهد داشت. به همین شکل، نیازی به فراهم کننده نقدینگی که حاضر به تبدیل ارزها باشد نیز نخواهد بود.
یکی از موانع محتمل بر سر راه رشد اکس‌رَپید، نقدینگی اکس‌آر‌پی است. برای مقیاس‌پذیری این پلتفرم، اکس‌آر‌پی باید در تمام صرافی‌ها در جهان و با حجم معاملاتی منطقی، خرید و فروش و لیست شود.
قابلیت اطمینان آن نیز بستگی به بازارسازان اکس‌آر‌پی شخص ثالث خواهد داشت که در حال حاضر تعداد زیادی نیستند. برای رشد طبیعی تعداد بازارسازان، تقاضا برای سرویس اکس‌رَپید باید افزایش پیدا کند که البته این خود، وابسته به تعداد بازارسازان موجود است.
اکس‌ویا (xVia) :
اکس‌ویا رابط کاربری طراحی شده به منظور سهولت استفاده از اکس‌کورِنت و اکس‌رَپید می‌باشد. بدین شکل این سیستم با استفاده از محصولات ریپل، با موسسات مالی ارتباط برقرار کرده، پرداخت ها را ردیابی کرده و پیش‌فاکتورها را ایجاد میکند.
اکس‌آر‌پی (XRP) :
اکس‌آر‌پی توکن شرکت ریپل است. این توکن در حال حاضر از لحاظ ارزش بازار، سومین دارایی رمزنگاری شده می‌باشد.
این توکن هیچگونه ماینری ندارد و تمام حجم 100 میلیونی آن در سال 2015 عرضه شده است. خالقان آن 20 میلیون را نزد خود نگه داشته و باقی را در اختیار شرکت قرار دادند. ریپل از این مقدار به منظور بهبود نقدینگی، انتشار رویه‌مند بین مشتریان و تشویق فعالیت های بازارسازی استفاده کرده است.
یکی اصطلاحاتی که ممکن است با آن مواجه شوید، RippleNET است که به محصولی خاص اشاره ندارد، بلکه اشاره به شبکه موسسات مالی ای دارد که از محصولات ریپل استفاده می کنند. به بیان دیگر، این شبکه شامل اکس‌کورِنت، اکس‌رَپید و تمام بانکهایی است که از آنها استفاده می‌کنند.
آیا توکن ریپل واقعا غیرضروری است؟
به دلیل استفاده محدود در انتقالات برون مرزی از این توکن تاکنون، بسیاری ادعا کرده‌اند که ارزش ریپل در توکن آن نیست، بلکه در نرم افزار اکس‌کورِنت است که انجام پرداخت ها را ساده‌تر میکند. این گروه، بر خلاف اکس‌رَپید، به علاقه نسبی موجود نسبت به اکس‌کورِنت اشاره می‌کنند که به گفته آنان نشان می‌دهد توکن این شرکت برای موفقیت تکنولوژی ریپل ضروری نمی‌باشد.
به علاوه، بعضی ادعا دارند که نوسانات این توکن، مانع از تبدیل شدن آن به روش پرداختی عملی می‌باشد.
حامیان ریپل با این حال اصرار دارند که استفاده از اکس‌کورِنت، اولین قدم در جهت استفاده گسترده‌تر از اکس‌رَپید و اکس‌آر‌پی است. با اینکه اکس‌کورِنت وابسته به بانکهای مقصد پاسخگو و کانالهای وجه نقد می‌باشد، عدم نیاز به حفظ حساب در بانکهای مقصد در هنگام استفاده از اکس‌آر‌پی که به عنوان پلی بین ارزهای مختلف عمل میکند، نقدینگی بانک ها را تا حد زیادی آزاد میکند.
در مورد نوسان این توکن، ریپل می‌گوید که تبدیلات بین ارزهای پولی و اکس‌آر‌پی که در اکس‌رَپید صورت می‌گیرد، بسیار سریعتر از آنست که نوسان قیمت اهمیت پیدا کند.
این توکن تا چه حد غیرمتمرکز است؟
بسیاری از مخالفان ریپل ادعا می‌کنند که اکس‌آر‌پی به عنوان یک رمزارز مورد قبول نیست، چرا که توسط یک شرکت کنترل می‌شود (در حال حاضر، ریپل بیش از 60 درصد توکنهای اکس‌آر‌پی را در اختیار دارد که البته اکثریت آن در حضانت اشخاص ثالث می‌باشد).
همچنین تراکنش ها توسط تاییدکنندگانی که از سوی ریپل انتخاب شده اند پردازش می‌شود. این شرکت به منظور افزایش تنوع این تاییدکنندگان (معروف به لیست نودهای منحصر به فرد) نیز تلاشهایی داشته است، ولی این لیست هنوز نیاز به مجوز ریپل داشته، برای هرکسی باز نیست و در نتیجه به واقع غیرمتمرکز نیست.
ریپل ادعا میکند که عدم تمرکز کامل اکس‌آر‌پی، برای رسیدن به اهدافش ضروری نیست و به دلایل امنیتی باید محدود به افراد و طرفهای قابل اعتماد باشد.
الگوریتم توافق جمعی پروتوکل ریپل (RPCA) چیست؟
برخلاف بیت کوین و اتریوم، ریپل بلاک‌چین ندارد. ولی اگر بلاک‌چینی وجود ندارد، چگونه تراکنش ها تایید شده و از سلامت شبکه و سیستم اطمینان حاصل می‌شود؟ به این منظور، ریپل از تکنولوژی ابداعی خود استفاده میکند: الگوریتم توافق جمعی پروتوکل ریپل (RPCA).
کلمه توافق جمعی در نام این تکنولوژی به معنی آنست که اگر همه نودها با یکدیگر در توافق باشند، هیچ مشکلی در سیستم وجود نخواهد داشت. برای مثال، تصور کنید در شهری باستانی، 100 نفر خردمند دور یکدیگر جمع شده‌اند. حال اگر همه آنها با هم اتفاق نظر داشته باشند، می‌توانند یک جنگ را شروع کنند، پایان دهند، مالیات‌ها را افزایش دهند و بسیاری تصمیمات دیگر بگیرند. ولی اگر حتی یکی از آنها موافقت نکند، تا زمانی که مشکل او را متوجه نشویم، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
چه بانک هایی از ریپل پشتیبانی می کنند؟
بانک هایی که ریپل را می‌پذیرند به شرح زیر می‌باشند:
- Santander
- Axis Bank
- Yes Bank
- Westpac
- Union Credit
- NBAD
- UBS
آیا به ریپل میتوان به چشم سرمایه‌گذاری مناسبی نگاه کرد؟
باید در نظر داشت که هیچ سرمایه‌گذاری‌ای 100 درصد تضمین شده نمی‌باشد و هر تصمیمی ریسک خودش را دارد. در زیر به تعدادی از نقاط مثبت و منفی ریپل اشاره می‌کنیم.
نقاط مثبت:
- ریپل، سازمانی رسمی است که مورد اعتماد بسیاری بانک‌ها می‌باشد. این شرکت یک استارت‌آپ در حوزه بلاک‌چین یا شرکتی بی‌نام و نشان نیست.
- هیچ تورمی در این سیستم وجود ندارد، چرا که تمام توکن‌ها بدون نیاز به استخراج، یک جا منتشر شده‌اند.
- هر چه بانکهای بیشتری از ریپل به عنوان پلتفرم تراکنش های خود استفاده کنند، ارزش اکس‌آر‌پی بیشتر می‌شود.
نقاط منفی:
- این ارز شدیدا متمرکز است. کل مفهوم ارزهای رمزنگاری شده، جلوگیری از کنترل متمرکز است. از آنجا که توکن‌ها همه در بازر موجود هستند و استخراج معنایی ندارد، توسعه دهندگان ریپل می‌توانند مقدار انتشار یا عدم انتشار آن را در هر لحظه کنترل کنند. پس سرمایه‌گذاری در ریپل، تقریبا مانند سرمایه گذاری در یک بانک است.
- در کنار متمرکزسازی، ریپل تقریبا بر بازار انحصار دارد، چرا که صاحب 61 درصد تمام اکس‌آر‌پی موجود، خود این شرکت است.
- با اینکه شبکه ریپل متن‌باز و هوشمند است، اگر کدهای آن در دسترس قرار بگیرند، تلاشهای بسیاری برای هک کردن آن صورت خواهد گرفت که بعضی از آنها حتی ممکن است موفقیت‌آمیز باشند.
یک شکاف وجودی
یکی از کلیدی ترین مشکلات در بحث بین تمرکز و عدم‌تمرکز، این است که آیا ریپل بدون وجود اکس‌آر‌پی می‌تواند زنده بماند یا خیر، و بالعکس.
بصورت سطحی، به نظر می‌آید اگر شرکت ریپل همین فردا محو شود، توکن آن به خرید و فروش و معامله در صرافی ها ادامه داده و اگر کاربران تصمیم بگیرند که از آن به عنوان پلی بین ارزها استفاده کنند، ارزش خود را حفظ خواهد کرد.
ولی میزان حجم اکس‌آر‌پی در اختیار ریپل، حاکی از رابطه ی همزیستی و همچنین تاثیری درک‌شده و یا حتی واقعی بر قیمت آن می‌باشد.
در اینباره که آیا ریپل برای بقا به اکس‌آر‌پی نیاز دارد یا خیر، میتوان گفت که این شرکت می‌تواند دست از توسعه اکس‌رَپید برداشته و بر روی اکس‌کورِنت متمرکز شود که نیازی به این توکن ندارد. با این حال ریپل مکررا تعهد خود به تبدیل اکس‌آر‌پی به پلی بین ارزها در انتقالات برون‌مرزی را عنوان کرده است و همچنین ثروت این شرکت نیز وابسته به ارزش توکن آن می باشد.
